Naar een cognitief-linguïstische benadering van begrijpend lezen in de basisschool
Herman Wieberdink & Heleen Kuster
Verschenen in: Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 54 (3), 91-104
Samenvatting:
De gemiddelde leesvaardigheid van leerlingen in groep 6 is in Nederland de afgelopen tien jaar significant gedaald. Leerlingen zijn minder vaardig geworden in het beantwoorden van vragen die hogere cognitieve vaardigheden vereisen, zoals inzicht in structuur van teksten. Mede daardoor heeft Nederland weinig excellerende leerlingen, vergeleken met de in internationaal onderzoek hoogst presterende landen. De ontoereikende prestaties van Nederlandse leerlingen zijn te wijten aan huidige didactische opvattingen en praktijken, die gedomineerd worden door een eenzijdige opvatting over motivatie en betrokkenheid van leerlingen. Met als gevolg dat de concrete inhoud van de tekst centraal is komen te staan, waardoor het aanleren van min of meer abstracte vaardigheden die leerlingen in staat stellen een betekenisvolle representatie van de tekst te vormen, onvoldoende aan bod komt. In het artikel wordt gepleit voor een verandering van de huidige didactiek in de richting van een abstracter doel: het ontlenen van betekenis aan schriftelijke taal.